Kaçak İşçi Çalıştırmanın Cezası ve Karşılaşabileceğiniz Yasal Yaptırımlar
Özellikle yabancıların Türkiye’de çalışma iznine ve sigortaya sahip olmadan çalıştırılmaları ya da T.C. vatandaşlarının sigortasız çalıştırılmalarına karşı mücadele için Türkiye’de devletin aldığı pek çok önlem vardır. Özellikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı Sosyal Güvenlik Kurumu ile bu kurumun müfettişleri, iş yerlerinin kanuna uygun biçimde personel çalıştırılmasını sağlamakla görevlidir.
Kaçak ve Sigortasız Yabancı İşçi Çalıştırma Cezası
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çalışma izni olmayan yabancı işçi çalıştıran iş yerlerine ve yabancılara uyguladığı cezalar yıllara göre şu şekildedir:
İDARİ PARA CEZALARI |
2016
CEZA MİKTARI (TL) |
2017
CEZA MİKTARI (TL)
|
2018
CEZA MİKTARI (TL)
|
Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işverenlere her bir yabancı için | 6.000 | 6.229 | 7.130 |
Çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan yabancıya | 2400 | 2.491 | 2.851 |
Çalışma izni olmaksızın bağımsız çalışan yabancıya | 4.800 | 4.983 | 5.704 |
Kanunda öngörülen bildirim yükümlülüğünü süresi içinde yerine getirmeyen bağımsız ve süresiz izinle çalışan yabancı ile yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için | 400 | 415 | 475 |
Görüldüğü üzere çalışma izni bulunmayan yabancı çalıştıran işverene ve çalışma izni olmayan çalışan yabancıya ayrı ayrı idari para cezası kesilir.
Para Cezası Katlanarak Artar
Uluslararası İşgücü Kanununun 23. maddesine göre, yukarıda belirtilen durumların tekrarı halinde uygulanacak para cezası bir kat artırılarak uygulanır. Diğer bir ifadeyle 2018 yılı içinde çalışma izni olmadan Türkiye’de bir firmada çalışan yabancı, durumun tespit edilmesi halinde 2851 Türk lirası idari para cezası öder. Bu yabancı, 2018 yılı içinde yine başka bir yerde işe girer ve bu durum tekrar tespit edilirse bu kez de 5162 Türk lirası para cezası ödemek zorundadır.
Çalışma İzni Olmayan Yabancının İş Yeri Kapatılır
Bunlara ek olarak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigortasız Türk işçi çalıştıran iş yerlerine de aynı idari para cezaları kesilir. Çalışma izni olmayan yabancı ile sigortasız Türk vatandaşı çalıştırmanın cezası aynıdır. Çalışma izni olmaksızın kendi hesabına çalışan yabancıların iş yeri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge müdürlüğünce kapatılır.
Yabancıların Türkiye’de bir iş yerinde ya da kendi işlerinde çalışmaya başlamadan önce, “Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun” gereği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan çalışma izin belgesi almaları şarttır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan çalışma izni alınarak çalıştırılan yabancı uyruklu işçiler, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren isteklerine bakılmaksızın 5510 Sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca sigortalı sayılırlar ve işverenleri SGK’ya bildirilmelidirler.
Çalışma İzni Alması Gerekmeyen Yabancılar ve İş Yerleri
Aşağıda belirtilen şartları sağlayan yabancılar ve onları istihdam edecek iş yerlerinin çalışma izni almalarına gerek yoktur. Dolayısıyla belirtilen yabancılar ve onların çalıştığı iş yerleri herhangi bir idari para cezası almazlar.
- Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerle çalışma izninden muaf tutulanlar
- Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmeler gereğince veya konsorsiyumlar tarafından yürütülecek ulusal, uluslararası projelerde veya uluslararası kuruluşlarda çalışacak yabancılar
- Türkiye Futbol Federasyonu’nca ya da Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nce talepleri uygun bulunan yabancı futbolcular ile diğer sporcu ve antrenörler
- Daimi ikametgahı yurt dışında olan; bilimsel, kültürel ve sanatsal faaliyetler amacıyla bir aydan az süre için geçici olarak Türkiye’ye gelen yabancılar,
- Türkiye’de fuar ve sirklerde gösteri ve benzeri yerlerde en fazla 6 ay görevli olduğunu kanıtlayabilecek yabancılar
- Karşılıklılık esasına göre, öğrenci değişim programları çerçevesinde staj süreleri ile sınırlı kalmak kaydıyla özel veya kamu kurum ve kuruluşlarında staj yapacak yabancı öğrenciler